Jeżeli wpiszemy w wyszukiwarkę frazę “cel sprintu” albo „sprint goal”, to jest duża szansa, że trafimy albo na stronę która tłumaczy nam czym jest cel sprintu, albo na stronę z entuzjastycznym opisem korzyści płynących ze stosowania tych celów: “warto stosować cele sprintu, ponieważ…”
Moje doświadczenie jest trochę inne. W pracy z zespołami rzadko widziałem entuzjazm w odniesieniu do celu sprintu… Za to często widziałem sytuacje, w których zespół doświadczał trudności w formułowaniu dobrego celu. Często tego celu po prostu nie było. Często pojawiał się wielocel czy też „cel-składak”. Często dyskusja nad celem zajmowała dwie ostatnie minuty planowania (“to sprint już mamy, wymyślmy jeszcze do niego szybko jakiś cel”). I wciąż jeszcze pojawia się klasyczny hit planowania: “naszym celem będzie dowiezienie wszystkich zadań w sprincie!”.
W tym tekście chciałbym opisać kilka aktywności, które można wykonać aby pomóc zespołowi w tworzeniu wartościowych celów sprintów.
Po pierwsze: zastanów się dlaczego chcesz stosować cele!
Warto zaczynać od pytania “dlaczego?”. Dlaczego chcemy stosować cele sprintów? Jakich korzyści oczekujemy? Po czym poznamy, że ich stosowanie jest wartościowe i nie jest sztuką dla sztuki?
Gdy zapytamy ludzi, dlaczego warto stosować cele sprintów, możemy usłyszeć różne odpowiedzi:
- Bo chcemy zmaksymalizować szansę osiągnięcia celu produktu
- Bo chcemy żeby zespół był skupiony na najważniejszych sprawach
- Bo chcemy podnieść motywację w zespole
- Bo chcemy żeby było więcej pracy zespołowej
- Bo chcemy żeby nasze cele były jasne dla naszego otoczenia
- Bo Scrum tak każe :)
I może być tak, że odpowiedzi różnych osób w zespole są różne. Inna jest wizja Właściciela Produktu, inna Scrum Mastera i jeszcze inna Deweloperów… Może być tak, że stosujemy jedną technikę – ale chcemy osiągnąć przez nią różne korzyści. Warto o tym rozmawiać!
Czy twój cel jest smartny?
Koncepcja “SMART goals” jest już dość stara, bo powstała w 1981 roku. Ale to nie znaczy, że jest zła – cały czas możemy jej użyć, żeby zadać sobie kilka trudnych pytań o nasze cele!
Z siedmiu kryteriów SMARTER – Specific, Measurable, Assignable, Realistic, Time-related, Evaluated, Revisited – możemy od razu odhaczyć dwa jako spełnione. Cel sprintu jest przypisany od zespołu (czyli kryterium Assignable jest spełnione) oraz jest związany ściśle z czasem trwania sprintu (Time-related).
Pozostałe kryteria pozwalają nam zadać kilka ważnych pytań:
- Specific. Czy wiemy, co dany cel oznacza? Po czym poznamy, że go osiągnęliśmy? Jaka będzie wyglądać nowa rzeczywistość po osiągnięciu tego celu? Czy wszystkie osoby w zespole mają takie same rozumienie?
- Measurable. Co nam pokaże, że osiągnęliśmy ten cel? Czy i jak możemy to zmierzyć?
- Realistic. Czy osoby w zespole wierzą, że cel jest możliwy do osiągnięcia w ciągu trwania sprintu? Czy używamy techniki “confidence voting” żeby to sprawdzić?
- Evaluated i Revisited. Czy wracamy do naszych celów i oceniamy je? Czy pokazujemy nasz cel podczas przeglądu sprintu? Czy rozmawiamy w zespole co nam pomogło, a co nam przeszkodziło w osiągnięciu tego celu?
Z mojego doświadczenia – wiele zespołów ma praktyczny problem z pierwszym kryterium. Zdarza się, że cele są sformułowane bardzo ogólne (np. „Zrobić porządek w kodzie” lub „Przygotować się do implementacji nowego sposobu wyliczania składek”) i osoby w zespole bardzo różnie je rozumieją. Dobrym sposobem na sprawdzenie jest zadanie pytania dowolnej osobie w zespole: „Po czym konkretnie poznasz, że ten cel zostanie osiągnięty?”. Jeżeli zadamy to pytanie kilku osobom i jeżeli ich odpowiedzi różną się od siebie – to jasny znak, że mamy różne rozumienie naszego celu.
Zacznij planowanie od celu!
Wiele razy spotkałem się z planowaniem sprintu, które przebiegało w następujący sposób: najpierw zespół zastanawia się, ile elementów Backlogu Produktu zmieści się do Backlog Sprintu. Pada pytanie: “które zadania możemy robić w tym sprincie?”. W momencie, kiedy zespół już zaplanował rozsądną liczbę elementów (i czuje się bardzo zadowolony z wyniku tego spotkania!), wszyscy chcą się rozejść bądź rozłączyć – ktoś nagle rzuca pytanie: “ale zaraz, jeszcze celu nie mamy! To jaki cel sprintu możemy sobie wpisać?”
Często niewypowiedziana odpowiedź na to pytanie brzmi: “Ale przecież mamy już wszystko zaplanowane, chcemy już zacząć to robić, jesteśmy po dwugodzinnym spotkaniu, wpiszmy cokolwiek i zabierajmy się do pracy!”
A gdyby tak odwrócić kolejność działań? Jak mogłoby wyglądać planowanie oparte o cele?
Jeden z możliwych scenariuszy może wyglądać tak:
- Właściciel Produktu prezentuje cel produktu i mówi dlaczego jest on ważny
- Zespół wspólnie zastanawia się co może zrobić w trakcie sprintu, żeby jak najbardziej zbliżyć się do celu produktu i wspólnie ustala cel na najbliższy sprint
- Mając cel sprintu zespół dodaje do sprintu te elementy, które pomagają w osiągnięciu tego celu
- Na końcu zespół weryfikuje czy osiągnięcie celu jest możliwe poprzez realizacje elementów zaplanowanych w sprincie
Warto spróbować tego sposobu!
Zobacz, co ci przeszkadza
Lista rzeczy, które przeszkadzają zespołowi w stawianiu dobrych celów, jest naprawdę długa… Mogą być to:
- Obawa przed konsekwencjami nieosiągnięcia celu
- Zbyt mała wiedza o planowanej pracy
- Zbyt wiele przerwań albo awarii w ciągu sprintu
- Duży nacisk na szybkie dostarczenie (“nie róbmy tego całego planowania, kodujmy tak szybko, jak to możliwe!”)
- Brak dekompozycji zadań
- Zależności od innych zespołów
- Duża specjalizacja poszczególnych członków zespołu i brak pracy zespołowej
- Konieczność wspierania wielu produktów w tym samym czasie
- Brak Właściciela Produktu
- Brak wizji i strategii produktu
I pewnie jeszcze kilka pozycji można byłoby tutaj dopisać…
Trudności w ustaleniu dobrego celu sprintu są często symptomem głębszych problemów w naszej pracy. Tak samo jak warto jest porozmawiać z zespołem o tym dlaczego chcemy stosować cele – warto też jest porozmawiać o tym, co nam przeszkadza w osiąganiu tych celów. Bo może się okazać, że tak naprawdę problem jest dużo głębiej niż nam się wydaje…
Zrób retrospektywę o celach
Możemy jedną z retrospektyw przeznaczyć na przyjrzenie się naszym celom. Jakie cele sprintów mieliśmy w przeszłości? Ile razy udało się osiągnąć cel sprintu? Co nam pomogło w osiągnięciu go? Co najbardziej przeszkadza nam w osiąganiu naszych celów? Co możemy zrobić lepiej?
A co Tobie pomaga lub przeszkadza w definiowaniu wartościowych celów sprintu?